Саҥа көрүҥнээх саҥа «Күрүлгэн»
8 марта 2010, 23:22.
Эрэллээх ааҕааччыларбыт саҥа нүөмэртэн соһуйаллара чахчы. Ол курдук, «Күрүлгэн» кинигэтиҥи киэптэн көһөн, аны дьиҥнээх сурунаал көрүҥнэннэ уонна оҥоһуута, ойуута-бичигэ тубуста, хаартыскаланна. Нүөмэр «Якутия» медиа холдинг типографиятыгар тахсыбыт буолан, бэчээтэ да чыҥха үчүгэй.- Бу, итэҕэйэн, үп-харчы кырыымчык буолла диэбэккэ суруйтарбыт ааҕааччыларбытыгар биһиги сэмэй бэлэхпит буолуохтун. Биһиги кинилэргэ олус махтанабыт, - диир «Ситим» медиа бөлөх салайааччыта Мария Христофорова.
Мэлдьи буоларыныы, саҥа «Күрүлгэн» иһинээҕитэ сонун уонна тоҕоостоох. Сэргэх сэһэн, кэрэ кэпсээн, муударай номох, кутталлаах үһүйээн, сытыы кириитикэ уонна көрдөөх хобдьоордор - бу барыта биир нүөмэр эгэлгэтэ. Буолумуна даҕаны, ааптардар ортолоругар «хайа сахата» Лэгэнтэй уонна дьиҥнээх полковник Май Емельянов курдук бэлиэ суоллаах-иистээх, ураты көрүүлээх, дьикти дьылҕалаах, араас саастаах дьоннор бааллар эбээт!
Оттон поэт Анатолий Старостин-Сиэн Кынат Хрущев саҕанааҕы «ириэрии» кэмигэр тыллыбыт уонна Кэм тыйыс тыыныгар, көрүнньүк сиэригэр, көлдьүн майгытыгар тууйуллан айылҕаттан бэриллибит дьоҕурдарын ситэ арыйбакка хаалбыт үөлээннээх поэттарын туһунан эссетэ? Дмитрий Дыдаев, Василий Саввин, Василий Дедюкин, Альберт Бүлүүйүскэй, Варвара Потапова... Ону сэргэ Сиэн Кынат Москубаҕа Максим Горькай аатынан Литература институтугар үөрэнэр кэмигэр Евгений Евтушенконы кытта көрсүбүтүн суруйар. Онно улуу поэт «Алмазы и слёзы» диэн оччотооҕу кэмҥэ улахан «айдааннаах» хоһоонун аахпыт эбит.
.......................................................
Люди - вот что алмазная россыпь.
Инородец - лишь тот человек,
Кто посмел процедить: «Инородец!»,
Или бросил глумливо: «Чучмек!»
Пусть банально - скажу, как над Волгой,
Над Олекмой якутской моей:
Нет громкого братства народов
Без громкого братства людей.
..............................................
Сүрдээх тыллар буолбаат?! Хайдахтаах хорсун санааный? Быһыыный?
Альманах ааҕааччыларын өссө биир соһуччу арыйыы күүтэр: саха аныгы прозатыгар, литературатыгар таабырын буолбут Леди Муус мөссүөнүн көрүөхтэрэ.
Онон, бу саҥа нүөмэртэн хас биирдии ааҕааччы бэйэтин өйүн-санаатын таарыйары-өрүкүтэри, сүрэҕин-быарын долгутары булгуччу булуоҕа.
...Чымаан чаҕыл санааттан
Чаҕылҕанныы саҕыллан
Ырыа-хоһоон суруллар,
Ыраас уулуу суккуллар...
«Күрүлгэн» уус-уран альманах - уран тыл, көҥүл санаа күрүлгэнэ.
Сурутуу индексэ: 54922. Сурутуу бэчээт бары олохтоох салааларыгар ханнык да хааччаҕа суох ылыллар.
Кууһунан атыыланар сирэ: Дьокуускай к., Бэчээт дьиэтэ, 111 хос, төл. 34-05-03.
Билсиһиннэрии
«Күрүлгэн» 2006 сыл бүтүүтүттэн тахсар. Бастакы тахсыыта норуот хаһыата «Кыым» 85 сылыгар анаммыта уонна хаһыакка бэчээттэммиттэн таҥыллыбыта. Ол да буоллар, 3000 ахсааннаах таһаарыы кылгас кэм иһигэр хамаҕатык атыыланан, бастакы альманах эбии икки төгүл бэчээттэммитэ. Оннук ситиһииттэн өрө күүрэн, «Ситим» медиа бөлөх салалтата бу бырайыагы салгыыр-сайыннарар быһаарыыны ылбыта. Сыыйа, 2008 сылтан саҕалаан, «Күрүлгэн» сурутуунан тарҕанар, кыбартаалга биирдэ тахсар, уус-уран литератураҕа уонна публицистикаҕа туһуланыылаах бэчээт таһаарыытынан буолбута.
Билигин почта чахчыта кэрэһилииринэн республикаҕа 30-ча сурунаал тахсарыттан «Күрүлгэн» сурутааччыларын ахсаанынан алтыс көрдөрүүлэннэ - бу түгэн уус-уран тыл умсулҕана дьон-сэргэ ортотугар баарын-сөҕүрээбэтин уонна альманах үлэтигэр сөптөөх хайысха тутуллубутун арылхайдык көрдөрөр.
Альманахха суруйар дьон элбэх. Кинилэр хабар ыырдара-эйгэлэрэ да киэҥ. Холобур, ааптардар ортолоругар бааллар: Рафаэль Баҕатаайыскай, Семен Руфов курдук норуот поэттара, чинчийээччи-публицист М.С. Иванов-Багдарыын Сүлбэ, Түүр аан дойдутааҕы академиятын академига Н.Е. Петров, социология доктора У.А. Винокурова, норуот суруйааччыта Е.П. Неймохов, философия доктора В.Д. Михайлов уо.д.а.
Саҥа саҕалааччыларга-холонооччуларга болҕомто улахан. Ол курдук, «Уран тыл умсулҕаныгар, айар тыл абылаҥар» диэн үөрэнээччилэр республикатааҕы айар күрэстэрин тэрийээччи РЛИни (дириэктэр И.И. Шамаев) кытта бииргэ үлэлэһии барбыта - быйыл үһүс сыла. Күрэс бастыҥ кэпсээнньиттэрэ «Күрүлгэҥҥэ» бэчээттэнэллэр. Аны, Евдокия Иринцеева-Огдо, Сардаана Сивцева-Даана Сард, Иннокентий Лукачевскай-Силис, Гаврил Неустроев-Ноо Хабырыыс, Семен Яковлев-Мас Саха, Семен Маисов уо.д.а. курдук саҥа кэм ааптардарын айымньылара тиһиктээхтик тахса тураллар. 2008 сылтан саҕалаан, альманах ааҕааччылара Леди Муус аныгы саха олоҕун уус-ураннык ойуулуур «Ахтылҕан» диэн сурулла сылдьар романын салгыыта тахсарын тулуйбакка-тэһийбэккэ күүтэр буоллулар.
Онон, «Күрүлгэн» бэйэтин сайдыытын үһүс түһүмэҕэр бигэ эрэллээхтик үктэннэ. Билигин альманаҕы салгыы тэнитии уонна икки ыйга биирдэ тахсар дьиҥнээх сурунаал оҥоруу соруга турар.
« Төттөрү