Дьоһун түмүктэр |
6 января 2010, 22:30 | Көрдүлэр: 4645 | Ыстатыйалар | ![]() |
Билигин аныгы үйэ ыччаты саататар, кэрэхсэтэр көстүүлэриттэн биирдэстэринэн Интернет буолар. Онон тэрийээччилэр «аан дойдутааҕы ооҕуй оҕус» нөңүө араас күрэхтэри ыытан, куолас хомуйуулара үгэскэ кубулуйда. Сахабыт сирин саамай биллэр Интернет-сайтарыттан биирдэстэринэн «Ырыа кырдала» буолар. Манна сахалыы ырыа күрэҕин автор Синильга ыытар. Бүгүн кинини кытта кэпсэтиини болҕойуң. Ырыа күрэҕэ - 2009 - Интернет иһинэн тэриллэр ырыа күрэҕин иккис төгүлүн ыыттыгыт, түмүк тахсара бу тиийэн кэлбит. Барыта көстөн да турдар, ити ыытыллар күрэх туһунан сэһэргии түс эрэ. СИНИЛЬГА, «Ырыа кырдала» Интернет-сайт автора кэпсиир: - Былырыын саҕалаабыппыт. Бу - сахалыы ырыа күрэҕэ. 2009 сылга иккис төгүлүн Интернет нөңүө ырыа күрэҕин ыытарга быһаарбыппыт. Онон быйыл барыта уон киһи ырыатын ыытан, кытта сылдьар. Күрэххэ киирбит ырыалары сайтка киирэн истиэххэ син. Истэн баран тутатына куоластыахха сөп. Ырыалары барытын устуохха эмиэ сөп. Куоластааһын хаамыыта билиңңитэ маннык - барыта 1535 киһи киирэн көрдө уонна куоластаабыт дьон уопсай ахсаана 276 буолла. Куоластааһын ахсынньы 11 күнүттэн саҕаламмыта уонна 31 күнүгэр түмүктэниэ. Күрэххэ кыттааччылар маннык ааттаахтар-суоллаахтар уонна билиңңитэ маннык түмүктээхтэр: Анатолий СЕМЕНОВ - студент. «Көңүлгэ» диэн ырыаны толорор, кини ырыатыгар 51 киһи куоластаабыта көстөр. Dionis - дизайнер. «Кыһыңңы таммахтар» ырыатыгар 2 куоластаах. MAGER - улуус хаһыатын таңааччы. «Дойдум миэнэ» ырыатыгар 37 куоластаах. Айкуо - учуутал. «Кэрэ» диэн ырыатыгар билиңңитэ 4 куолас киирбит. Marina N - студентка. «Кыталык Куо» диэн толорор ырыатыгар 2 куоластаах. Тимур - анал орто үөрэхтээһин преподавателэ. «Этиий миэхэ» ырыатыгар 1 киһи куоластаабыт. ComPot - 10 кылаас үөрэнээччитэ. «Саңа хаар» ырыаҕа 87 куолас киирбит, саамай элбэх, бастаан иһэр. Лилия Кириллина - оскуола дириэктэрин солбуйааччы. «Эриэккэс эрэй» диэн ырыаҕа 11 куоластаах. Ньургун Фадеев «Эн» диэн ырыатыгар 78 куолас киирбит. Афанасий Попов - студент. «Күһүн» диэн ырыатыгар 10 куоластаах. Аны сайт ырытыыларыгар тохтоон ааһыахха. Ырыалары истэ таарыйа, ону тэңэ манна кэпсэтэн, санаа атастаһан, ырыалары ырытан суол-иис хаалларыахха син эбит дии. Бастакы ырытыыга QWER «күрэххэ киирбит ырыалары таһаардыбыт. Сотору кэминэн куоластааһын саҕаланыа» диэн эрдэттэн сэрэппит илдьитин ааҕабыт. Кини кэнниттэн pato диэн никтээх ыалдьыт «скачать все» диэн кнопката оңоруохха баара» диэн суруйан хаалларбыт. Дьэ, ол кэннэ ким кимиэхэ куолаһын аныырын эппит уонна куоластааһын хаһан саҕаланарын кэтэспит ахан дьон сурук суруйбуттар. «Куоластааһын хаһан буолар, туох ааттаах өрөй» диэн MAJESTIK ньиэрбинэйдээбит тыына биллэн ааспыт. Элбэх киһи эдэр матыып айааччыларга ситиһиини баҕаран, санааларын үллэстибиттэр. Истээччилэр сорох ырыалары атын ырыа матыыбыгар майгынныыр диэн суруйбуттар. Туспа анал дьүүллүүр сүбэ эмиэ баар эбит. Куоластааһын бүтэрэ биир-икки хонук хаалбыт эбит. Онон сотору кыайыылаахтары билиэхпит. Синильга кэпсээнин түмүгэр үгэс быһыытынан Саңа дьыллааҕы эҕэрдэтин тириэрдэр: Үүнэр Баабыр сыла барыбытыгар ситиһиилээх буолуохтун. Ыал аайы сахалыы ырыа ньиргийдин. Үлэҕэ-үөрэххэ ситиһиилээх буолуохха уонна бары дьолу-соргуну. Сахалыы ырыаны аргыс, доҕор оңостуң. Араас эйгэттэн ситиһиилэр Аркадий Алексеев, Саха Республикатын народнай артыыһа, Саха Республикатын култууратын үтүөлээх үлэһитэ: - Бу сыл этэңңэ ааһан эрэр. Кэккэ түмүктэр бааллар. Кэлэр сылга улахан бырайыак бэлэмнии сылдьабын. Эҕэрдэ тылбын-өспүн бар дьоммор аныыбын. Төлкөлөөх түһүлгэни тэрийэн, сэттэ сиринэн сирийэн, кэнэҕэски ыччаты тэнитиң. Баай сирбитин симээң, аймах-билэ дьоннорбутун ылбаҕай ырыанан айхаллааң, хомоҕой хоһоонунан уруйдаан! Күннэй - Уля Сергучева, эстрада ырыаһыта, мелодист: - Айар үлэбэр сынньалаң сыла буолан ааста, ону кэлэр сылга ситэрэр былааннаахпын. Эһиил айар үлэм 15 сылын бэлиэтиэм. Республикам олохтоохторугар саңа сыл элбэх ситиһиини, баҕа санаа туолуутун аҕаллын. Саха тылын, ырыатын сэргээң, сэңээриң диибин. Гаврил Филиппов, саха факультетын декана, профессор: - Ааһан эрэр 2009 сыл биһиэхэ бэлиэ түгэннэрдээх буолла. Ол курдук, факультеппыт салгыы үлэлиирин туһугар улахан бэлэмнэнии үлэтин тэрийэн, докумуоннары сиһилии сааһылаан оңорон, быйыл хат лицензия уонна аккредитация ылан, өссө биэс сылга үөрэтэр, үлэлиир бырааппытын көмүскээтибит. Ону тэңэ быйылгы дьылга номуукаҕа күүскэ үлэлээтибит. Уонунан ахсааннаах анал кэмпириэнсийэлэри, сэминээрдэри тэрийдибит. «Национальнай-региональнай киллэһик бэрэбилиэмэлэрэ, кэскиллэрэ» диэн Аан дойдутааҕы кэмпириэнсийэни тэрийэн ыыттыбыт. Өр сыл үлэлэһэн, «Саха тылын морполуогуйата» кинигэни таһаардыбыт. Быйылгы үөрэх сылыгар аспирантураҕа уонча киһи киирдэ. Биһиэхэ уопсайа 33 аспирант үөрэнэр. Олортон кэлэр сылга түөрт-биэс киһи «таҕыстар» диэн былаанныыбыт. Сыллата олунньу ыйга саха омук ийэ тылын күнэ, аҕыйах ахсааннаах омуктар тылларын күнэ бэлиэтэнэр. Быйыл эмиэ олунньуга университеппыт саха салаатын 70 сылын бэлиэтээри бэлэмнэнэр. Сүңкэн сыалбыт диэн Хотугулуу-илиңңи федеральнай университет иһинэн саха салаатыгар институт тэриллэн, түөрт факультет арыллара былааңңа баар, ол олоххо киирдэр. Россия үрдүкү үөрэҕин кыһаларын кытары ыкса сибээстээх үлэлиибит, ол курдук, Башкирия, Татарстан, Чувашия, Алтай дойдуларын кытары үөрэх, билии, иитии өттүгэр билсэ олоробут. Итиэннэ тас дойдулары кытта сибээспитин быспаппыт, биир хайысхаҕа үлэлиибит. Биһиги устудьуоннарбыт Казахстаңңа, Турцияҕа кытары үөрэнэ сылдьаллар. Үүнэр сылга республикабыт олоҕор биллэр-көстөр уларыйыылар буолаллара күүтүллэр: тимир суол кэлиитэ, промышленнай сайдыы туһугар үөрэтиигэ биһиги лаппа киирдибит. Саха ыччата бу хайысханан идэ ылара көстөр. Олохтоохтук сайдыы саңа түһүмэҕэр киирдибит. Тылбытын-өспүтүн, култуурабытын туруулаһан туран сайыннарыах тустаахпыт, оччоҕо инникигэ эрэл баар буолуоҕа. Бигэ айыы тыыннаах, күүстээх сүрдээх буоларга баҕарабын. Хас биирдии ыалга дьол, үөрүү тосхойдун, чөл олохтоох, чэгиэн-чэбдик буоларгытыгар санаабын тириэрдэбин. Павел Семенов, эстрада ырыаһыта: - 2009 сыл миэхэ улахан үөрүүлээх да, хомолтолоох да буолла. Ону мин үөрүүлээҕин эрэ этиэм. «Саха Республикатын үтүөлээх артыыһа» диэн ааты-суолу ылбыппын улахан ситиһиибинэн ааҕабын. Бар дьоммун барыгытын кэлэн иһэр Баабыр сылынан эҕэрдэлиибин. Ситиһиилээх, дьоллоох буолуң! Сайсары Куо, М.Н.Жирков аатынан музыкаҕа колледж устудьуона, Бүлүү ыччата: - Бу ааһан эрэр Оҕус сылыгар Россия устудьуоннарын күөн күрэҕэр Казань куоракка тиийэн ырыаҕа кыттыыны ылан, дипломант буолбутум. Атын куорат устудьуоннарын кытары алтыһан, билсэн сырыым табыллыбыта. Устудьуон буоламмын, иллэң кэмим кэмчи. Элбэҕи ааҕыахпын, билиэхпин наада. Билигин үгүс болҕомтобун үөрэхпэр аныыбын. Үөрэҕим - классическай музыка, ырыа. Кэлэн иһэр Саңа дьылынан ааҕааччылары эҕэрдэлиибин уонна барыларыгар дьолу-соргуну, үлэҕэ-үөрэххэ саңаттан саңа ситиһиилэри баҕарабын. Уруйдаана Харитонова, эстрада ырыаһыта: - Сылбыт бэлиэр бүттэ, билбэккэ да хааллыбыт. Быйыл дьыалам үксэ санаам хоту буолла. Саңа сылга эмиэ былаан толору. Ону толорорго кыһаллыам. Бэйэбин атын эйгэҕэ холонобун, онон иккис анал үрдүк үөрэх кыһатыгар үөрэнэбин. Республикам олохтоохторун бука барыларын Баабыр сылынан эҕэрдэлиибин. Санаабыт ыра санааҕыт туолан, эһигини толору дьоллоотун. Саңаттан саңаны айың-тутуң, үрдүккэ дабайан иһиң! Зарина Копырина, СГУ ФЭИ устудьуона, Уус-Алдан ыччата: - Ыччакка анаммыт сыл миэхэ үгүс үөрүүлээх, элбэх ситиһиилээх буолла. Хас даҕаны кэрэ куоларга аналлаах күөн күрэстэргэ кытынным. Быйыл дойдубар ыытыллыбыт Олоңхо ыһыаҕын кэрэ куоларын кыайыылааҕа буолан, Сыралыма Куо аатын ылбытым. Улуу Туймаадабыт ыһыаҕа тэрийбит оһуокайын түһүлгэтигэр анал бириис хаһаайката буоламмын ис сүрэхпиттэн үөрбүттээхпин. Ону тэңэ бу тэрээһиңңэ Республикабыт Президенэ В.А.Штыров, Дьокуускай куорат баһылыга Ю.В.Заболев тыл эппиттэрин кэнниттэн бүтүн республикабыт ыччатын аатыттан эҕэрдэ этэр чиэскэ тиксэн, долгуйан ааспыт түгэннээхпин. Олус истиңник, ис сүрэхпиттэн ылынан туран эппит буоламмын, миэхэ бу түгэн хаһан да умнуллубаттык өйбөр-санаабар иңэн хааллаҕа. Эппиэтинэстээх, эмиэ даҕаны өрө күүрүүлээх түгэн ааспыта. Ол кэннэ Манчаары ыһыаҕар Киристэпиэр Махсыымап фондата тэрийиитинэн кэнсиэргэ кыттан Бүлүү сирин-уотун кытта билсиһэн ааспытым эмиэ сүр көтөҕүүлээх этэ. «Мисс Якутия» диэн күрэххэ бэйэбин холоно, туох-ханнык күрэҕин билэ таарыйа кыттыбытым эмиэ интэриэһинэй этэ. Олох соторутааҕыта кэрэ уонна талаан эйгэтигэр өссө биир күрэххэ кыттаммын буор босхо Австрияҕа барар дьоллоннум, онтон үөрүүм үрдүк. Сити курдук Ыччат сылын түмүктээн эрэбин. 2010 сылга былааным олох таһынан баран турар. Ол курдук, Францияҕа гастрольга бараары бэлэмнэнэбин. Биир уоланы кытары. Кини сахалыы ырыаны толорор, хомуска оонньуур. Аргыстаһан, иккиэн бииргэ саха култууратын сырдата барыахтаахпыт. Бу күннэргэ Аан дойдутааҕы грант күрэҕэр кыттаммын, туризмңа аналлаах чинчийэр үлэ суруйан ыыттым, түмүгэ кэлэр сылга биллиэ. Туохха да тигиһиннэрбэтэхтэринэ даҕаны, аңаардас кыттыым даҕаны улахан сорук-үлэ диэн сыаналыыбын. Сахам сирин олохтоохторун үүнээри турар Баабыр сылынан эҕэрдэлиибин. Дьоллоох-соргулаах буолуң, бэйэ-бэйэҕитин харыстааң, сыаналааң, өйөһүң диибин. Михнаса АТЛАСОВА "Ил Түмэн" хаһыат саайтыттан |
Нөрүөн-нөргүй буоллун биһиги саайтпыт ыалдьытыгар! Билигин эн ыалдьыт курдук киирдин. Бэлиэтэнэн киирдэххинэ бу сиртэн элбэҕи бэйэҕэр туһаныаххын сөп.
Майгынныыр сонуннар:
|