Анна Барашкова. Сүрэхтэн сүппэт алыптаах ырыалар |
23 января 2009, 22:00 | Көрдүлэр: 21591 | Ыстатыйалар | ![]() |
![]() Анна Чурапчы Арыылааҕар кийиит буолан олорорун билэн, онно сурук суруйбутум: «Эн ырыаларгын сөбүлүүбүн. Бука баһаалыста мин сурукпар эппиэттээ», - диэбиппин, ыйыытарбар эппиэттииригэр көрдөспүппүн. Сурук кэлбэтэҕэ... Эһиилигэр кинилэр Хатылыга көһөн кэлбиттэрэ, оттон мин кыбыстан саа да тэбиитигэр чугаһаабатаҕым. Баҕар, онно тиийэн кэпсэппитим буоллар, кинини кытта өссө өр билсиэм эбитэ буолуо... Кини наар сирдээччи, ыйааччы-кэрдээччи буолара, эдьиий курдук сүбэлиирэ, харыстыыра. Кэргэнин, оҕолорун эмиэ хайдахтаах курдук күүскэ таптыырын ырыаларыттан эрэ буолбакка, дьиэлэригэр куруук сылдьан илэ харахпынан көрөн-билэн итэҕэйбитим. Биирдэ эбиэттии олордохпутуна кыра уоллара Гриша баһыттан атаҕар диэри бадараан буолан киирбитэ. Эдэр төрөппүттэр куустуһан туран мөҕүөхтэрин оннугар иккиэн наһаа дьоллоохтук күлсэн тоҕо барбыттара. Тапталын уйата киниэхэ саамай күндүттэн-күндүтэ этэ... ...Айылҕа талаанынан ардыгар биир киһини хатаҕалааччы. Аанчык оруобуна оннук киһи этэ. Кини бэртээхэйдик иистэнэрэ, кэнсиэрин таҥастарын барытын бэйэтэ тиктэр этэ. «Тыый, наһаа үчүгэйдик тикпиккин! Хотуобай курдук дии», - диирбэр: «Ол «хотуобайы» эмиэ дьон тигэр буоллаҕа. Киһи сатаабата диэн суох», -диэн хоруйдуура... Аанчык бастакы концерын 1997 с. оҥорбута. Бэрт аҕыйах буолан бэлэмнэнэн, додо курдук концерт тахсыбыта. Биир да нүөмэргэ кини өттүтгэн сыыһыы диэн суоҕа, барыта кэмигэр, чопчу буолара. Ыллыы туран кулиса ойоҕоһугар баарбытын көрөн: "Барыта этэҥҥэ баран иһэр", - диэбит курдук сылаастык имэрийэ көрөн үөрэрэ. Хас биирдиибитин (концерын кыттааччылара профессиональнай ырыаһыт буолбакка, бары көннөрү дьон этибит. Кыыһа Жанна бальнай үҥкүүгэ дъарыктанар уолунаан үҥкүүнэн киэргэппиттэрэ) истиҥ тылларынан биллэрэн ыҥыртыыра. Наһаа да дьолломмута кини ол киэһэ! Дьон, саас хантан булбуттара буолла, тыыннаах сибэкки дьөрбөтүн кытта аҕалбыттар этэ. ...Кини ырыалара олох кэпсээнин курдуктар. Уус-уран тыл уустугар умсугуйбакка, боростуой тыллары сааһылаабыт буолан, хайа да киһиэхэ чугастар. Киһини бу орто дойдуга өйүөхтээҕэ, киһи гыныахтааҕа, аатын хаалларыахтааҕа туох буолуохтааҕын, олох уустук суолтатын эрдэттэн өйдөөбүт эбит. Ол иһин да наһаа муударайа, ыллыктаах санаалааҕа, сахалыы тулуурдааҕа. Көргө-нарга, бырааһынньыктарга улаханнык тардыспат, санаатын ыһа-тоҕо сылдьыбат дьиҥнээх кэргэн, ийэ, хаһаайка этэ... Оксана Жиркова Анна Егоровна Барашкова 1967 сыллаахха сэтинньи 22 күнүгэр Мэҥэ Хаҥалас улууһун Хаптаҕай нэһилиэгэр Тамара Николаевна уонна Егор Степанович Колесовтар элбэх оҕолоох дьиэ кэргэннэригэр ахсыс, оһоҕос түгэҕинээҕи оҕонон төрөөбүтэ. Дьоллоох оҕо сааһа Хаптаҕайга ааспыта. Аан маннангы «Родина» диэн нууччалыы тылынан ырыатын 10 кылааска үөрэнэ сылдьан суруйан бар дьонун истиитигэр таһаарбыта. 1987 сыллаахха Анна үөрэҕин бүтэрэн, идэ ылан, Мэҥэ-Хаҥалас улууһун Дойду нэһилиэгэр ананан биэлсэринэн тиийбитэ. Онтон Арыылаахха, Хатылыга 1993 сылтан Чурапчытааҕы киин балыыһа оҕо отделениетыгар идэтинэн үлэлээбитэ. 2003 сыллаахха улуустааҕы культура управлениетын иһинээҕи «Ай» студияҕа үлэҕэ киирбитэ. Манна кини оҕо эрдэҕиттэн талаана өссө арыллыбыта, элбэҕи айбыта-туппута. 1997 с. саас "Мин ырыам - мин дьылҕам" диэн аан маҥнайгы айар концерын бар дьонугар бэлэхтээбитэ. Концерын торумун бэйэтэ былааннаабыта, хас да түһүмэххэ арааран, гитаранан, аныгылыы фонограмманан ыллыырын таһынан ырыаларыгар бэрт нарыннык хамсанан, бэйэтин үҥкүүһүт быһыытынан эмиэ көрдөрбүтэ. Бу программатынан 1999 с. Дьокуускайга Кулаковскай аатынан культура киинигэр улахан түһүлгэҕэ тахсыбыта. Кини ырыаларынан саха эстрадатын сулустара Екатерина Егорова, Анастасия Готовцева, "Туймаада" вокальнай ансамбль уо.д.а кыттыбыттара. Бүгүн кнни суолун тапталлаах кэргэнэ Григорий Кэнчэриевич Барашков, оҕолоро, кырачаан уол сиэнэ уонна истиҥ, иэйиилээх тыллардаах, нарын мелодиялаах ырыалара салгыыллар. Бу саас Сергучевтар дьиэ кэргэн көҕүлээһиннэринэн Анна Барашкова сырдык кэриэһигэр, айымньыларын үйэтитэр сыаллаах Дьокуускайга уонна Сахабыт сирин араас муннуктарыгар кэнсиэр буолан ааспыта. Итиннэ киирбит үбүнэн «Сырдыкка эрэ тардыһан» диэн альбом таһаардылар. Альбом сүрэхтэниитэ алтынньы ыйга Анна дойдутугар буолан ааста. Биһиги дьиэ кэргэн Анна Барашкованы олус талааннаах киһинэн билэбит. Кини ырыалара уостан түспэккэ ылланан, уһун үйэлэнэллэригэр ис сүрэхпититтэн баҕарабыт. Анна ырыаларын тылын барытын кэриэтэ бэйэтэ суруйара. Кини ырыатын үгүс кыыс, дьахтар туоххаһыйа, дууһатын кылын таарыйтара истэрэ буолуо. Ол курдук, сирдээҕи дьахтар аналын, ийэ буолар үөрүүнү, дойду ахтылҕанын боростуой тылларынан киһиэхэ тиийимтиэ гынан суруйан айар мелодиятыгар сөрү-сөпкө киллэрэр уһулуччу талааннааҕа. Гитараҕа дорҕооно, оонньуур майгыта, айылҕаттан дьоҕурун туоһулуура. Онтон киһи быһыытынан Анна аныгы саха дьахтарын идеала буолар. Били А.Чехов: «Киһиэхэ туга барыта кэрэ-үтүө буолуохтаах — тас көрүҥэ, таҥаһа-саба, туттуута-хаптыыта, өйө-санаата», - диэн бэргэн этиитэ Аннаҕа барыта баар этэ. Татьяна, Георгий Сергучевтар Мин Анялыын 1996 сыллаахха билсибитим. Ол иннинэ кини ырыаларын сүрдээҕин сөбүлээн ыллыыр этим. Бу сыл Аня Дьокуускай куоракка бастакы айар биэчэрин оҥорбута, онно миэхэ «Эрэнэбин» уонна «Күннээйигим» диэр ырыаларын биэрбитэ. Кэлин Чурапчыга үлэлии сылдьан, Аняны өссө чугастык билбитим. Элбэхтэ бииргэ кэнсиэрдээбиппит. Аня бары өттүнэн дэгиттэр талааннаах этэ, кини тикпит көстүүмүн наһаа сөбүлээн сайын аайы ыһыахтарга кэтэбин. Аня ис сүрэхтэн тахсыбыт истиҥ-иһирэх ырыаларын дьон-сэргэ уостан түһэрбэккэ ыллыы-туойа сылдьыахтара диэн эрэнэбин. Бу олоххо Анна Барашкова курдук айылҕаттан айдарыылаах, сүдү талааннаах киһини кытта алтыһа сылдьыбытым — мин дьолум. Анастасия Готовцева Биһиги дьиэ кэргэҥҥэ, Колесовтарга, Аня ахсыс, оһоҕос түгэҕинээҕи оҕонон күн сирин көрбүтэ. Аня кыра эрдэҕиттэн көрсүө-сэмэй, наһаа сайаҕас, үөрүнньэҥ этэ, барыта үчүгэйи эрэ оҥоро сатыыра. Ийэтиттэн үөрэнэн үчүгэй иистэнньэҥ буола улааппыта. Ийэлээх аҕабыт биһигини барыбытын кыра эрдэхпититтэн музыканы, ырыаны таптыырга үөрэппиттэрэ. Аҕабыт кырыымпа оҥорон оонньуур буолара. Балтыбыт Аня 40-ча ырыаны суруйан сахатын норуотугар хаалларда. Ол ырыаларын барытын хомуйан ырыанньык оҥордорбут, ол буолуо этэ дьонугар-сэргэтигэр үйэлэртэн-үйэлэргэ үтүө өйдөбүнньүк. Василий Колесов 1984 с. - «Родина», «Детства последний звонок» 1985 с. - «Сахам сирэ» 1986 с. - «Хоптолоох алаас», «Ийэбэр» 1989 с. - «Таптыыбын», «Эн хара хараххар», «Сахаҕа» 1990 с. - «Мэник-тэник», «Чурапчым дьонугар — эһиэхэ аныыбын» 1992 с. - «Эн төрөөбүт дьиэҥ» 1993 с. - «Дьахтар анала», «Өйдүүгүөн», «Эн кэллиҥ» 1994 с. - «Хаһан этэй?», «Ол кэмҥэ», 1996 с. - «Омук анала» 1997 с. - «Күннээйигим», «Эрэнэбин», «Эн биһиги иккиэн», «Сибэккилэр» 1998 с. - «Оторой-моторой», «Аҕабар» 1999 с. - «Эйигин эрэ», «Бэйэбэр бэйэм», «Хомотума» 2000 с. - «Кыыс оҕо үйэтэ» 2001 с. - «Оо, олох», «Эдьиий» 2002 с. - «Эйигиттэн атыҥҥа», «Олох, уустуккуон!» «Чурапчыга», «Мин дойдум» 2003 с. - «Ийэ таптала» 2005 с. - «Хаптаҕайым» Ахтыылар уонна хаартыска «Көмүс» сурунаал 2007 сыл 2 № ылылынна |
Нөрүөн-нөргүй буоллун биһиги саайтпыт ыалдьытыгар! Билигин эн ыалдьыт курдук киирдин. Бэлиэтэнэн киирдэххинэ бу сиртэн элбэҕи бэйэҕэр туһаныаххын сөп.
Майгынныыр сонуннар:
|