Кырдьык да, кыһыылаах «сүтүк» эбит |
4 октября 2008, 22:33 | Көрдүлэр: 19155 | Ыстатыйалар | ![]() |
«Мин Нелли «Сүтүк» диэн ырыатыгар тохтуохпун баҕарабын. Алҕаһаабат буоллахпына, бу Луиза Струкина тылларыгар дуу, мелодиятыгар дуу буолуохтаах. Эн, ону чуолкайдаар эрэ, хата. Бу ырыаны мин биир дойдулааҕым Сардаана Осипова ыллыыр этэ. Күн-дьыл олугар үктүү-үктүүбүн Мин улам мунчаарар буолан бардым, Мин мэлдьи тугу эрэ сүтүктүүбүн, Мин туох эрэ кэрэни куоттардым. Хос ырыата: Кини ханна эрэ тулабар адьас баар, Кини ханна эрэ ыксабар чугас баар, Оччоҕо дьэ тоҕо тиийэн кэлбэт? Ытыһым үрдүгэр түһэн биэрбэт? Сүрэҕим имигэр өтөн киирбэт? Мин билигин көрдүм кыыстаах уолу Түннүгүм аннынан аастылар, Баҕарабын – диэтим дьоллоох суолу – Инники олоххут аартыгар. Дьиҥнээҕэ маннык буолуохтаах. Оттон Нелли киэнэ «Оччоҕо эрэ эн дьиктигин…» диэнтэн саҕаланар. Сороҕун бэйэҥ истээр. Мин ону олох кыайан өйдөөбөппун. Холобура, иккис күпүлүөккэ итинник тыл баара буоллар син да этэ. Эн, тыл үөрэхтээҕэ киһи, итини Неллигэ бэйэтигэр уонна истээччилэргэ быһааран биэрэриҥ буоллар. Баччааҥҥа диэри ким да көннөрбөт, араадьыйаҕа күн аайы тыаһыыр. Итинтэн да атын, били, Георгий Сергучев этэригэр дылы, «бөх-сыыс ырыа наһаа элбэх». Маны биир-биир ылҕаан иһэр сатаныа суоҕа дуо? Арыый өйдөнүө этилэр». Дьэ, моһуок буолла. Кырдьык, хайа ырыа баайсыыттан саҕаланыай? Нелли толоруута мусукаалынай өттүнэн син бэрт, киһи кулгааҕар киирэр. Оттон тыла… Билэрдии уонна көмөлөһүннэрэ үөрэммиччэ, «Ырыа кырдалыгар» (www.datalife) киирэн көрдүүбүн. Тоҕо эрэ Роман Плотников ырыата буолуохтаах дии саныырым, атын эбит. Маннык сурулла сылдьар, тыла-өһө оруобуна Нелли ыллыырын курдук: СҮТҮК Л. Стронина матыыба Иван Федосеев тыллара Оччоҕо эрэ эн дьиктигин, Мин улам мунчаарар буолан бардым, Кэнники тугу эрэ ситистибит, Мин туох эрэ кэрэни куоттардым. Хос ырыата: Кини ханна эрэ тулабар адьас баар, Кини ханна эрэ ыксабар чугас баар, Оччоҕо дьэ тоҕо тиийэн кэлбэт? Ытыhым үрдүгэр түhэн биэрбэт? Сүрэҕим имигэр өтөн биэрбэт?... Биирдэ көрдүм кыыстаах уолу Түннүгүм аннынан аастылар, Баҕарабын диэтим дьоллоох суолу Инники олоххут аартыгар. Хос ырыата. «Оччоҕо эрэ…» диэн саҕаланар, «эн дьиктигин» диэн кими-тугу эппитэ буолла?! Аны «улам мунчаарар» буолан иһэн, «тугу эрэ ситиспит» аатыраллар. Бэйиэт Иван Федосеев-Доосо хоһооно буоллаҕына, итинник саргы-сатаҕай буолуо суохтаах этэ. Ырыа диэн – бэйэтэ кыра кэпсээн. Литэрэтиирэ сокуонун быһыытынан, ханнык баҕарар айымньыга төрүөт, чыпчаал уонан сөллүү диэн баар буолуохтаахтар. Улахан бэйиэттэр ону хайаан да тутуһаллар. Оттон Неллигэ ити сыта да суох. Ааҕааччыбыт суруйбутун курдук, бу ырыаны аан бастаан Сардаана Осипова ыллаабыта. Кинини булан туоһуластым. Маннык буолла: «Сүтүк» ырыаны Иван Федосеев хоһоонугар Луиза Струкина (Л. Стронина буолбатах) айбыт. Кини Бүлүүттэн төрүттээх буолуохтаах, урут Павловскай мусукаалынай оскуолатыгар үлэлии сылдьыбыт. Билигин хана баарын, тугу дьарыктанарын Сардаана билбэт. Лидия ырыа тылын сөрү-сөпкө суруйан ыыппыт эбит. Ол эрээри эбии үһүс күпүлүөт баарын ахтыбатах: Эмискэ сүрэҕим күүскэ тэптэ: «Ити эн сүтүгүҥ ааста», - диэтэ. Эдэр саас эбит дии – мин сүтүгүм. Эргиллибэт. Сабылын, түннүгүм. Дьэ барыта орун-оннугар буолла. Тылга болҕомто уурбат буоламмыт, маннык халы-мааргы анньыһа сылдьабыт. Кыһыылаах сүтүкпүт, дьэ көһүннэҕэ диэн уоскуйан хаалыахха сөп. Ол эрээри маннык көстүү биһиги бүгүҥҥү эстрадабытыгар наһаа элбэх буолбатах дуо? Мэхээс СЭМЭНЭП «Кыым», 2008 с., алтынньы 2 күнэ, 39 № "Ырыа кырдалыттан" эбэн этии: бу суруллубукка олоҕуран каталогка ырыа авторын аата уонна ырыа тыла көннөрүлүннэ |
Нөрүөн-нөргүй буоллун биһиги саайтпыт ыалдьытыгар! Билигин эн ыалдьыт курдук киирдин. Бэлиэтэнэн киирдэххинэ бу сиртэн элбэҕи бэйэҕэр туһаныаххын сөп.
Майгынныыр сонуннар:
|