| "Ырыа кырдалын" устун 1 сыл |
| 31 августа 2008, 13:07 | Көрдүлэр: 18168 | Ыстатыйалар |  |
|
Бу сайты тэрийбит Синильга (киниэхэ кэргэнэ Qwer көмөлөһөр) суруйбутунан, манна 61 араас дойдуттан киирэллэр эбит. "Ырыа кырдала" ситиһиитинэн өҥнүбэккэ, үрдүк өһүөлээхтэртэн көмө эрэйбэккэ, саха ырыата-тойуга сайдарыгар дьоһун кылаатын киллэрэ олорор уонна оннук салҕана да туруо буоллаҕа. Түһүлгэҕэ өрүү сылдьааччы мусукаан киһи "сайт өрүү кырдьыксытын иһин" махтанар: "Манна хаһан да сымыйаны булан көрбөтөҕүм, ити биһиги кэммитигэр ураты көстүү", — диир. Бэрт аҕыйах тылынан кырдал олохтоохторун туһунан бэргэнник эппит, элбэх тыл сымсах. Эҕэрдэлиибит! Уонна "Ырыа кырдалын" хотуна Синильгалыын кэпсэтэбит. — «Ырыа кырдала» интэриниэккэ олоҕун булбута 1 сылын туолла. Маннык сайты култуура управлениета, министиэристибэ буолбакка, ырыанан-тойугунан анаан дьарыктаммат киһи - Эн - тэрийбитиҥ хайдаҕый? Солоҥ бэрт дуу, биитэр туох эрэ атын төрүөт баар дуу? Кистэл буолбатах буоллаҕына, туох сүрүн дьарыктааххыный? — Мин таптыыр кэргэммин Qwer-и кытта укт.ги иһинэн үлэлиир «Кэпсээ» форумҥа билсибиппит. Дьэ, ол кэмҥэ интэриниэккэ ырыа бөҕөтө ылламмыта  Ол саҕана барыта оонньуу-күлүү эрэ курдук этэ гынан баран, «Күөх түүл ырыалара» диэн топигым «Кэпсээ» форумҥа саамай биһирэнэр топиктартан биирдэстэрэ этэ. Дьон киирэн наадыйар ырыаларын тылын көрдүүр сирдэрэ буолбута. Бэйэбэр син элбэх араас ырыанньыктаах буолан, устунан ырыа тылларын булан-талан интэриниэккэ таһаарааччы уонна уопсайынан, ити хайысханы үүннээччи-тэһииннээччи мин буолан хаалбытым, төһө да ырыа эйгэтигэр туох да сыһыана суох буолларбын. Дьэ, ол курдук, Qwer-диин биирдик толкуйдуур, биир интэриэстээх дьон буолан олохпутун холбуурга санаммыппыт. Ыал буолан да баран, интэриниэккэ интэриэспит сүппэтэҕэ, буолаары буолан, интэриниэт биһиги олохпут биир сүрүн чааһа буолла диирим оруннаах курдук. Ол ырыалаах топикпар 500 тахса ырыа тыла киирбит этэ. Бэйэтэ бэртээхэй архыып курдук буолан тахсыбыта. Форум иһигэр ырыа тылын көрдүүр табыгаһа суох буолан барбыта, оннукка анамматах да сир буоллаҕа дии. Онтон сиэттэрэн, бачча элбэх ырыа тылын хайдах эмэ сааһылаабыт киһи диэн санаа миигин үүйэн-хаайан барбыта. Оннук санаа киирэн «эрэйдэнним» диэн үллэстибиппэр, кэргэним бэртээхэй санааны хайаан да олоххо киллэриэххэ диэн өйөөччү буолбута. Биир үтүө күн Саха сирин Ырыаны айааччыларын сойууһун бэрэссэдээтэлэ Алексей Васильевич Егоровы кытта көрсөн кэпсээбиппэр, бэркэ сэргээн өйүөх буолбута. Дьэ, ити курдук, санаабыт санаам, баҕарбыт баҕам бу ааспыт сылга олоххо киирэн, интэриниэт интэриэһинэй иэнигэр 2007 с. атырдьах ыйын 17 күнүттэн «Ырыа кырдала» диэн сайт аһыллан үлэлии турар.Урут хаһан даҕаны маннык сайтаныам эрэ дии санаабат этим, буолаары буолан мусукаалынай. Тоҕо диэтэххэ, бастатан туран, ырыа эйгэтиттэн ыраах этим уонна үлэм ханан да, туох да сыһыана суоҕа. Ол эрэн, саха буоларым быһыытынан, сахалыы ырыаны-тойугу сөбүлүүбүн. Сайт тэриллибит төрүөтэ таптал дии саныыбын. Кэргэммэр тапталым. Олох көрдөрөрүнэн, маннык бырайыактарынан, тоҕо эрэ, соччо сыһыана суох, энтузиаст дьон дьарыктанар. Онтон туох куһаҕана кэлиэй? Тустаах биэдэмистибэлэргэ холобур эрэ буоллун. Тугу да гынара суоҕуттан буолуо дииргит буолуо, баҕар. Оннук буолбатах. Баҕа баар буоллаҕына, киһи төһө баҕарар, тугу баҕарар дьүөрэлиир. Бэйэм туспунан кылгастык этэр буоллахха, 15 сыл кэриҥэ Дьокуускай куорат дьаһалтатыгар үлэлээн баран, Ю.Заболев баһылык буолбутугар бэйэм баҕа өттүбүнэн уурайбытым. Билигин төһө да биир сиргэ үлэлээбэтэрбин, дьарыгым элбэх. 2 улахан бырайыагы олоххо киллэрдим. Икки улахан оҕолоохпун - улаханым — устудьуон, кырам — быйыл оскуоланы бүтэрэр. Соторутааҕыта өссө уол сиэннэннибит. Иллэҥ кэммэр дьарыгым, биллэн турар, сайт. — Сайты тэрийэргэ саамай уустуга туох этэй? Араас мэһэйи-буому хайдах туораатыҥ? Ким көмөлөстө, ким туорайдаста? — Сайт аһар диэн улахан дьыала буолбатах, ким баҕарар аһар кыахтаах. Анаан дьарыктанар да тэрилтэ элбии турар. Саамай уустуга - сайты үлэлэтии. Ону да мээнэ үлэлэтэр буолбатах - дьон болҕомтотун тардар, чахчы туһалаах буолар гына. Чуолаан биһиги сайпыт уустугун этэр буоллахха, саамай хара үлэтэ ырыа тылларын араас ырыанньыктан, хомуурунньуктан талан, сааһылаан киллэрэр техническэй өттө этэ. Дьэ, бу үлэ кэргэним көмөтө суох олох кыаллыа суох эбит. Хас биирдии ырыаны сканердаан, бэрэбиэркэлээн, чуолкайдаһан, мелодистарынан наардаан - ама да ааспытын иһин, ынырык үлэ этэ. Бастаан сайт аһылларыгар 700-тэн тахса ырыа тылын ыйы быһа сканердаабыппыт. Ону сайтка киллэрэр эмиэ биир туспа үлэ. Ол да буоллар биир сыл этэҥҥэ ааста, сайпыт оннун булла диэххэ сөп. Бүгүҥҥү туругунан, сайтка 1274 ырыа тыла, 227 мелодист айымньыта киирдэ, каталог быһыытынан сааһыланна. Ону таһынан ханнык баҕарар ырыаны аҥаардас биир да тылынан дэбигис булан ылыахха сөп. Сорох мелодистар бэйэлэрэ, ардыгар көннөрү да дьон ырыа ыыталлар. Манна даҕатан эттэххэ, бу салааҕа ырыаны айбыт дьон хаартыскаларын киллэрэр баҕалаахпыт. Онон мелодистары, кинилэр чугас дьоннорун көмөлөһөргө ыҥырабыт. Үчүгэй хаачыстыбалаах мэтириэттэри Sinilga69@mail.ru электроннай почтанан ыытыаххытын сөп. Сайт аһыллыаҕыттан форум үлэлиир, онно дьон киирэн аһаҕастык санаа атастаһар, кэпсэтэр, билсэр сирэ буолла. Форуммутугар 1100 кэриҥэ тиэмэни ырыттыбыт, кэпсэттибит. Онон күн-түүн аайы дьон ыалдьыттыыра үгэскэ кубулуйда, ол биһигини үөрдүбэт буолуон сатаммат. Бастаан ырыа тыллара эрэ баар эбит буоллахтарына, сыл устата саҥа салаа элбээтэ. Холобур, 2007 с. сэтинньи 20 күнүттэн фотогалерея үлэлиир. Манна ким баҕарар хаартыска киллэрэр кыахтаах. Билиҥҥи туругунан, 1018 хаартыска киирбит. Бу дьыл тохсунньу 31 күнүгэр «Сайт ыалдьыттара» диэн салаа аһыллыбыта. Бу салааҕа биллиилээх ырыа айааччылары, ырыаһыттары, ырыаны чочуйан оҥорооччулары уонна да атын ырыаҕа сыһыаннаах айар үлэһиттэри кытта кэпсэтии түмүгүнэн матырыйааллар киирэллэр. 14 киһи ыалдьыттаата. Ыалдьыттарбыт МРЗ форматтаах айымньыларын бэлэхтиир кыахтаннылар. Билиҥҥи туругунан МРЗ форматтаах 33 айымньы киирэн турар. Олунньу 13 күнүгэр «Ыстатыйалар» диэн саҥа салааны астыбыт - биллэр айар үлэһиттэр тустарынан ыстатыйалары, ахтыылары, уочаркалары таһаарар сир. Билиҥҥи туругунан 23 ыстатыйа киирдэ. Кулун тутар 3 күнүттэн «Сонуннар» салаа үлэлиир. Манна буолаары турар кэнсиэртэр уонна араас тэрээһин биллэриитин, рекламатын булуохха сөп. Бэс ыйын 12 күнүгэр интэриниэт иэнигэр баар сахалыы ресурс ыйынньыктаах «Сахалыы интэриниэт» диэн саҥа салаа аһылынна. Биһиги сайпыт үлэтин Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ырыаны айааччыларын сойууһа өйүүр, көмөлөһөр уонна инникитин да оннук буола туруо диэн эрэнэбит. — Сөпкө өйдөөбүт буоллахпына, үгүс ырыаһыты, атын да айар куттаах киһини кытары сирэй көрсүбэккэ, интэриниэтинэн кэпсэтэҕин быһыылаах. Бу ньыманы салгыы сайыннарар кыах биһиэхэ баар дуо? — Мин, дьиҥэр, суруналыыс буолбатахпын. Үлэм да суруналыыстыкаҕа сыһыана суох этэ. Ол эрэн "Сайт ыалдьыттара" диэн ааптарыскай рубрикабынан сүрдээҕин астынабын, улахан дуоһуйууну ылабын. Аан бастакы ыалдьыттарбыт сайтпыт баар-суох тутаах дьоно Владимир Индигирскэй, Евгений Тазетдинов буолбуттара. Ону таһынан Уля Сергучева - Күннэй, Александра Алексеева, Наталья Яковлева - Далаана, Алексей Егоров, Уус Алдантан «Тыыннаах» бөлөх, Максим Березин, Сайсары Куо ийэтэ Уруйдаана Харитоновалыын, Варя Ларионова - Ый Кыыһа ыалдьыттаабыттара. Үксүлэрин кытта, эн таайбытыҥ курдук, сирэй көрсүбэккэ кэпсэтэбин. Арыычча билсэр дьоммуттан сирэй көрсөн да ылааччыбын. Мин санаабар, саҥа технология сайдыбыт үйэтигэр солото суох дьону кытта интэриниэтинэн кэпсэтэр сүрдээх табыгастаах. Дьиҥэр, бу ньыманы билигин үгүс суруналыыс туттара буолуо дии саныыбын. Ол аата, бу ньыма кимэн киирэн истэҕэ — Хайаларын хоруйуттан бу биир сыл устата ордук астынныҥ? — Кэпсэппит дьонум наһаа элбэҕэ суохтар. Дьиҥэр, былаан элбэх даҕаны, сайт мин хоббим эрэ буоларын быһыытынан, баҕарбыт курдук барыта табыллан испэт. Сайпыт ыалдьыттара бары олус күндүлэр диэтэхпинэ албын буолбатах. Тоҕо диэтэххэ, дьону кытта кэпсэтэргэ уонна ону киэҥ араҥаҕа таһаарарга саҥа холонобун. Уонна хас биирдиилэрэ мин көрдөһүүбүн ылынан, быыс булан араас ыйытыктарбар киһи астынар хоруйдарын биэрбиттэригэр олус махтанабын. Биир да аккаастаабыт киһи суох. Кими да чорбоппокко, биири бэлиэтии көрбүппүн этиим. Айар куттаах дьон сүрдээх интеллектуальнай дьон эбит. Аан дойду, өрөспүүбүлүкэ култуурунай эрэ олоҕор буолбакка, атын да хайысхаларга бэйэлэрэ туспа санаалаахтар, көрүүлээхтэр. Киһи сөҕөрө диэн, олус чугастык, ис дууһаларыттан саха ырыата-тойуга сайдыан баҕараллар уонна төһө кыалларынан ол туһугар үлэлииллэр. — Суруйууларгыттан, дьону кытары кэпсэтэргэр тылыҥ тамаҕыттан муусука эйгэтигэр Эн тутуһар суолгун, өйгүн-санааҕын син удумаҕалатыахха сөп. Оттон интэриниэккэ киһи барыта киирбэт, онон саха ырыатын билиҥҥи туругун туһунан көрүүлэргиттэн билиһиннэрэ түһүөххэ эрэ. — Улахан кириитик да буолбатарбын, этэн көрүүм. Биир өттүнэн, саха эстрадата сайынна диир кыахтаахпыт. Бааллар ээ биһиэхэ дьиҥнээх талааннаах ырыаһыттар - Байбал Сэмэнэп, Аскалон Павлов, Екатерина, Алексей Егоровтар, Сахаайа, Анатолий Бурнашов уонна да атыттар. Иккис өттүнэн, кэлиҥҥи кэмҥэ наһаа элбэх любитель ырыаһыт баар буолла. Билигин ханнык баҕарар киһиттэн ырыаһыт тахсыан сөп курдук, аныгы технология көмөтүнэн. Үһүс өттүнэн, олох киһи тириитин таһынан киирэр, туох да хаачыстыбата суох, туох диэн ыллыыллара да, ким ыллыыра да биллибэт "ырыата" элбээн иһэрэ киһини сонньутар. Буолаары буолан, араадьыйанан, араас диискэнэн публикаҕа наһаа соҥнонор буоллулар. Уһулуччу үчүгэй куолаһа суох эрээри, аҥаардас таҥас-сап, туттуу-хаптыы, уот-күөс, үҥкүү эрэ көмөтүнэн сылдьар ырыаһыт эмиэ элбээтэ. Баҕар, аныгы олох ирдэбилинэн хас биирдии сыанаҕа тахсыыны шоу оҥоро сатыыллара сөп буолуо, ол эрээри, тус бэйэм санаабар, ырыа диэн ырыа — үҥкүү буолбатах. Биһиги Аркадий Алексеев, Валерий Ноев, Галина Шахурдина, Анастасия Варламова уо.д.а. ырыаларыгар улааппыт көлүөнэ буолан, баҕар, шоулуу быһыылаах ырыаны соччо ылыммаппыт буолуо. Ол эрээри ырыа тыла, матыыба, толорооччу куолаһа, тас көрүҥэ, таҥаһа-саба — барыта бэйэ-бэйэтигэр дьүөрэлэһэр эрэ буоллаҕына, истээччи ылынар. Ырыа араас куонкуруһун туһунан эмиэ санаабын этиэм этэ. Холобур, элбэх ырытыылаах, мөккүөрдээх «Саҥа ырыа» куонкуруһу ылан көрүөххэ. Бары билэрбит курдук, быйылгы куонкурус сүрүн уратытынан ырыа ханнык баҕарар тылынан ылланара буолбута. Ол түмүгэ - уһулуччута суох эрээри, аҥаардас элбэх куолас киирэн Арменияттан төрүттээх Эрмине толорбут ырыата бастаабыта. Куолас ахсаанынан ылан көрдөххө, дьиҥэр, кини бастаатаҕа дии. Тэрийээччилэр, куонкурус балаһыанньатын уларытан, икки бастакы миэстэ оҥордулар. Мин саныырбынан, бу куонкурус сүрүн сыала - сахалыы ырыа бырапагаандата буолуохтаах. Эдэр ырыаһыттарга стартыыр былаһаакка. Оттон аҥаардас үбү эрэ киллэрэр сыаллаах буоллаҕына, хайдах да ырыа куонкуруһа диэн ааттанар кыаҕа суох. Инникитин да маннык быһыылаахтык тэрийэн ыытар буоллахтарына, чуолаан бу куонкуруска саха ырыата «үтүрүйтэрэрэ» элбииһи. Холобур, аныгыс сырыыга Кытайтан сылдьааччы кыттан, Кытайы бүтүннүү куоластаттаҕына, кыайара чуолкай. — Эһиил баччаҕа "Ырыа кырдалын" мөссүөнэ хайдах буолуой? — Чуолкай маннык буолуо диир кыах суох. Элбэх үлэ барда. Былааннаммыттан олоххо киирэ илик эмиэ элбэх. Төһөтө табылларын олох көрдөрөн иһиэ. Интэриниэт көмөтүнэн Мэхээс Сэмэнэп кэпсэттэ «Кыым», 2008 с., атырдьах ыйын 28 күнэ, 34 № |
|
Нөрүөн-нөргүй буоллун биһиги саайтпыт ыалдьытыгар! Билигин эн ыалдьыт курдук киирдин. Бэлиэтэнэн киирдэххинэ бу сиртэн элбэҕи бэйэҕэр туһаныаххын сөп.
Майгынныыр сонуннар:
|
« Төттөрү
Ырытыылар (8)
