«Дорообо, эдьиий Марыына!»
 (голосов: 0)
 
 
 
 
 
 
 
«Дорообо, эдьиий Марыына!» диэн мэлдьи өрө көтөҕүллэн көрсүөҕү баҕарыллар хас да көлүөнэ кутун туппут, дьиҥнээх норуот ырыаһытынан биллэр, сүдү киһибитин Марина Константиновна Попованы. Дьэ, чахчы сөҕүрүйбэт талааннаах, дьаныардаах айар үлэтинэн өрүү эдэрдии эрчимнээх, олоххо уостубат тапталынан, сырдык санаатынан сыдьаайа, атыттары угуйа-уһуйа сылдьар – биһиги тапталлаах киһибит Эдьиий Марыына.
Саха музыкальнай-драматическай театрыгар опера солисткатынан ананан кэлбитэ номнуо 50-тан тахса сыл ааспытын эттэххэ эрэ дөбөҥ. Айымньылаах үлэтинэн кынаттанан, норуотун тапталыгар угуттанан, сындалҕаннаах үлэни таһаҕас оҥостубакка, аҕыс уонус хаарын ууллардар да, кэрэ куолаһынан улуу Суорун эппитинии «Марина Попова – Саха дьонун доллоһутар дьоло, даллаһытар талаана. Кини ырыата биһиэхэ мэлдьитин – алгыс, кини тойуга биһиэхэ куруутун – аргыс».
Саха культуратын үтүөлээх үлэһитэ, Эдьиий Марыына истиҥ дьүөгэтэ Анна Мярина маннык хоһоону суруйан хаалларбыта:

Сценаҕа таҕыста Марыына
Кубалыы уһунна муораҕа.
Сааланы эргиччи анаарда,
Эйэҕэс мичээрин атаарда.

Эҥсиллэр дэлэгэй куолаһа
Бу бүтэй эркиҥҥэ баппата.
Театр муҥутуур киэҥ иэнэ
Киниэхэ кыараҕас буолбута.

Доллотор иэйиилээх тойуга
Дуорайда эйгэни батыһан.
Муҥура көстүбэт куйаарга
Күөрэгэй ырыата холбоһон.

Киһини абылыыр ырыатын
Алаһа дьиэлэргэ күүтэллэр.
Дохсуннук кутуллар дуораана
Амарах сүрэҕи долгутар.

Марыына аатырар сураҕа
Тэнийэр Сахабыт сиригэр.
Улахан даҕаны талааннар
Биһиэхэ төрүүллэр дэһэллэр.

Сценаҕа таҕыста Марыына
Кубалыы уһунна муораҕа.
Сааланы эргиччи анаарда,
Эйэҕэс мичээрин атаарда.

«Мин сценаҕа туттарым-хаптарым, хамсаныым бэйэм майгыбар да дьүөрэлэһэрэ буолуо. Мин биир сиргэ таба олорбоппун, наар хамсана сылдьааччыбын. Хаһан эрэ миигин «Улуу суруйааччылар кыыстара» дииллэрэ. Кырдьык да, Эллэй, Амма Аччыгыйа, Суорун Омоллоон, Күннүк Уурастыырап, Семен, Софрон Даниловтар, Иван Гоголев тылларыгар үгүс ырыалары толорорум, элбэхтик бииргэ айанныырбыт, айар киэһэлэри, көрсүһүүлэри тэрийэрбит, итинник дьону кытта доҕордоспуппуттан киэн туттабын, кинилэр ааттарыгар сүгүрүйэбин. Ааспыт кэмнэри аҕыннахха, мин урут бэйэбиттэн аҕа саастаах дьону кытта доҕордоспут буоллахпына, билигин хата эдэрдэри кытта ордук алтыһабын, кинилэр ортолоругар мин бэйэм сааспын умна быһыытыйабын, буот», - диир, киниэхэ бэйэтигэр эрэ барсар ураты тылынан.
«Дьон, норуот биһирэбилин, ытыктабылын ыларга төһө кыалларынан боростуой буолуохха наада дии саныыбын. Мин үйэбэр биир да киһини кытта иирсибэтэҕим. Дьоҥҥо мэлдьи эйэҕэстик, болҕомтолоохтук сыһыаннаһарым, онтуҥ бэйэҕэр эргийэн кэлэр ээ. Норуот тапталын үрдүктүк сыаналыыбын, киэн туттабын».
Саха эстрадатын билиҥҥи сулустарыттан кими саамай ордорорун ыйыппыппар Анатолий Бурнашев, Саарын ааттарын астына-дуоһуйа ааттаталаата. Эдьиийбит барахсан дууһатынан мэлдьи эдэр куттааҕын сахалыы «Виктория» долгуннарыгар холбонон турар радиоприемник туоһулуур уонна бииргэ үлэлии сылдьар кэлэктиибин Суорун Омоллоон аатынан Опера уонна балет театрын бэйэтин оҕолорун, сиэннэрин курдук саныы, ахта сылдьара киһини долгутар. «Мин сарсыарда эрдэ туран аһаан, хомунан бүтэбин. Мааҕыын сарсыарда аҕыс аҥаар диэки самолет куугунаан ааспытыгар: оо, биһиэттэрэ көттөхтөрө диэн испэр алҕыы хаалбытым» (Ити күн театр артыыстара Казань куоракка гастроллуу көппүттэрэ). Оннук чугастык саныыр Эдьиий Марыына театр үлэһиттэрин, балет солистара, хор ырыаһыттара, биллиилээх ырыаһыт да буоллун, киниэхэ бары «оҕолорум барахсаттар» диэн сылаастык ааттыыр дьоно.
Бу «тыыннаах номох» буолбут улуу киһилиин атах тэпсэн олорон, итии үүттээх чэйин иһэ-иһэ, истиҥ иһирэх кэпсэтии кэнниттэн эдьиийбит барахсан үтүө да санаалаах, киэҥ да көҕүстээх, олоххо сыһыан барыта ыраас-дьэҥкэ диэн санаа хаалыан хаалар. Биир да киһи туһунан куһаҕан, омнуолуур тыллары истибэтибит. Хата, барытын көрдөөх-нардаах өттүттэн кэпсээн, күллэрэн аҕай биэрдэ, туохха барытыгар махталлаах буоларга «уруок» биэрдэ.
Хаартыскаҕа түһэрээри гыммыппытыгар аҕыйах мүнүүтэнэн дьиэтээҕи халаатын устан, сценическэй таҥаһын кэтэн, сирэйин-хараҕын үөрүйэхтик оҥосто охсон, үрдүк хобулуктаах саҥа сапожкатын (артыыстар сонумсахпыт ээ, саҥабын кэтэбин диэн кэпсээннээх) кэтэн кэбистэ, уонна көрөн турдахпытына саха норуота бары билэр, таптыыр ырыаһыппытыгар Саха народнай артыыската Марина Поповаҕа кубулуйа оҕуста.

… Үрүҥ туллук эрэ мөлбөстүүр,
Маҥан туллук эрэ далластыыр.

Эн кимиэхэ да майгыннаабат, хатыламмат айар суолуҥ өссө да дьону үөрдэ туруохтун, эдэрдэргэ уһун үйэлээх норуот тапталын ылыы кистэлэҥэр тыыннаах холобур буола сырыт диэн үрдүк мэҥэ халлаан айыыларыттан көрдөһүөҕү баҕарыллар. Ыарыы ыалласпатын, дьаҥ-дьаһах тумуннун. Муус устар 12 күнүгэр Опера уонна балет театрыгар үбүлүөйдээх дьоро киэһэ буоларын истэн үөрэ, долгуйа күүтэбит.
«Дорообо, Эдьиий Марыына!» - диэхпит, харса суох ытыспыт тыаһынан махтаныахпыт.

 
Иван ЧИРЯЕВ,
Ымыылаах ырыаһыт өр сылларга сүгүрүйээччитэ

Муус устар 3 күнэ 2008 с.

«Кыым», 2008 с., муус устар 10 күнэ, 14-с №
 
Хаартыска "Молодежь Якутии" хаһыат саайтыттан ылылынна 
Нөрүөн-нөргүй буоллун биһиги саайтпыт ыалдьытыгар! Билигин эн ыалдьыт курдук киирдин. Бэлиэтэнэн киирдэххинэ бу сиртэн элбэҕи бэйэҕэр туһаныаххын сөп.
Майгынныыр сонуннар:

« Төттөрү
Ырытыылар (2)
 
Синильга   21 декабря 2008 11:15
Бүгүн Эдьиий Марыына төрөөбүт күнэ.
Сахачаан   24 декабря 2008 22:07
Эдьиий Марыына-уйэгэ биирдэ торуур улуу талаан,кэмигэр ойдоммокко,ойомокко аан дойдуга тахсыбатага хомолтолоох.Саатар зааписьтарын,пластинкаларын ким да ылсан таргаппат,
тыа сиригэр атыылыыр буоллар ким барыта ылыа этэ!
Аны итинник иччилээх,имэннээх куоластаах,дьин сахалыы куттаах,ойдоох-санаалаах,иитиилээх ырыаhыт бука торообото буолуо.Аныгы уйэгэ аныгы,атын ырыаhыттар
торуохтэрэ.

Ырытыыга кыттабын




 

Сайт зарегистрирован в Федеральном Агентстве
по информационным технологиям
Свидетельство №11945 от 6 мая 2008 года

Автор проекта - Синильга
сайт открыт 17 августа 2007 © Ырыа кырдала
Условия использования материалов, размещенных
на сайте «Ырыа кырдала»

Доступ к сайту бесплатен для пользователей
Экспресс-Сеть, Гелиос-ТВ, ЯГУ, Наука, Оптилинк, Сахаспринт и для сетей ADSL и "Столица".