| "Этигэн Хомус" түмүгүнэн кэпсэтии |
| 5 марта 2008, 21:37 | Көрдүлэр: 21548 | Саайт ыалдьыттара |
|
"Дьиҥнээх айар киһи ис дьиҥинэн төһөнү туһалааҕы айарынан, дьонун-сэргэтин туһугар бэриниилээҕинэн сыаналанар. Өскөтүн спортивнай күрэхтэһии аайы харчы, массыына курдук улахан сыаналаах бириистэр бэриллэр буоллахтарына, биһи дьоммут статуэтка иһин, аат-суол иһин кытталлар" Алексей Васильевич, Виктория сахалыы радиота тэрийэн ыытар 2007 сыл түмүгүнэн «Этигэн Хомус» ырыа конкурса түмүктэннэ. Ырыа кырдалын түһүлгэтигэр бу конкурс түмүгүнэн элбэх ырытыы, мөккүөр буола турар. Дьэ ол иһин эйиигин, «Этигэн Хомус» ырыа конкурсун дьүүллүүр сүбэтин бэрэссэдээтэлэ буоларыҥ быһыытынан, биһиги аҕыйах ыйытыкпытыгар эппиэттииргэр көрдөһөбүт. «Этигэн Хомус» сүрүн сыала-соруга туохханый? Биллэн турар, сүрүн сыала-соруга сахалыы матыыптаах ырыаны тэнитии, киэҥ араҥаҕа тириэрдии, сайыннарыы. Ону таһынан, саха эстраднай ырыатын билиҥҥи туругун билиһиннэрии. Толорооччулары толорор таһымнарын дьоҥҥо-сэргэҕэ көрдөрүү, сыаналатыы. «Виктория» радиостанция престиһин, тутулун үрдэтии, рекламалааһын (арбатыы), радиоҕа дьон-сэргэ болҕомтотун тардыы. Номинациялары уонна номинаннары ким быһаарарый? Бу бырайыак автора «Виктория» радиостанция. Онон сүрүн хайысхатын кинилэр оҥороллор. Оттон бырайыак хайысхатын, истиилин соҥнооһун радио ыытааччыларыттан улахан тутулуктаах, ыытааччы санаатын, иэйиитин таһымынан. Номинациялары уонна номинаннары бэйэлэрэ быһаараллар, бырайыак автордара буолалларын быһыытынан. Дьүүллүүр сүбэ хайдах быһыылаахтык куоластыырый? Дьүүллүүр сүбэ кыайыылааҕы кистэлэҥ куоластааһынынан быһаарар, ырыаһыттары көрүү-истии кэнниттэн. Баал тэҥнэһэр түгэнигэр бу күөн күрэс балаһыанньатын быһыытынан сүрүн быһаарыыны бэрэссэдээтэл ылыан сөп. Ол курдук былырыын баал тэҥнэспитигэр итинник быһаарыыны Наталья Яковлева туһатыгар ылыммытым. Дьүүллүүр сүбэ чилиэттэрин эмиэ тэрийээччилэр бэйэлэрэ талаллар. Интернеттэн да аахтахха-көрдөххө, мин бэйэм да санаабар, быйыл 3 номинацияҕа дьүүллүүр сүбэ лидердэри бастаппата. Ол эрэн бу конкурс мин санаабар толорооччу финальнай кэнсиэргэ көрдөрүүтүнэн эрэ буолбакка, кини сылы быһа үлэтэ, истээччилэргэ сөбүлэтэрэ учуоттаныахтаах. Дьэ оччотугар, Күннэй биһиэхэ интервьютугар эппитинии «Холобур, биир ырыаhыт сылы быhа үлэлээн-үлэлээн, ситиhии бөҕөтүн ситиhэн баран номинацияҕа киирэр. Атын ырыаhыт биир да ырыа таhаарбакка эрэ эмиэ киириэн сөп. Ону aaha баран, жюри биир эрэ киэhэ сыаналыыр, иккис ырыаhытым бастакыбынааҕар табыгастаахтык ыллаата да, кыайар буоллаҕа дии оччоҕуна». Манна эн комментарийыҥ. Лидердэри бастаппатыгыт диэн ити арааһа саайт опроһун түмүгүнэн этэҕит быһыылаах. Быһаара сатааччы элбэх, сүүс киһи - сүүс санаа. Киһи барыта биир санаалаах, майгылаах уонна дьүһүннээх эбитэ буоллар олох да суох буолуо этэ. Ким эрэ аһыыны, ким эрэ ньулууну сөбүлүүр. Холобура, жюри биир чилиэнэ «Сыл бастыҥ ырыата» диэҥҥэ куоластаабата. Кини этэринэн, биир да достойнай ырыа суох үһү. Баҕар буолуо. Бэйэтэ эмиэ туһунан көрүүлээх, өҥү-дьүһүнү, амтаны атыннык ылынар буоллаҕа дии. Ол гынан баран бэйэҥ туругун таһымын атын киһиэхэ соҥнуу сатыыр сыыһа буолар. Уонна дьүүллүүр сүбэ дьон санаатын барытын 100% табара диэн ханна да суох, оннук буолбат. Дьиҥэр, сылы быһа элбэхтэ иһиллибит, элбэхтэ сакаастаммыт ырыаны күөн күрэскэ кытыннарбакка «Хит года» оҥоруохха сөп этэ. Оччоҕо бу ырыа радио форматыгар олоҕуран кыайыылаах эрэ быһыытынан сценаҕа кыттыахтаах. Истээччилэр бэйэлэрэ опрос, СМС көмөтүнэн быһаарыахтарын сөп. Киһи радионан ырыаны кулгааҕынан истэр. Кэнсиэргэ кулгаах, харах иккиэн үлэлииллэр. Киһи соҕотох бэйэтин эйгэтигэр истэр ырыаһыта, ырыата диэн баар. Холобура, Ый кыыһа. Оттон сцена ырыаһыта диэн эмиэ баар. Холобур, Наталья Трапезникова. Оттон биир эмэ киһиэхэ иккиэннэрэ баар буолар.Сценаҕа туттуу-хаптыы, куолас күүһэ, техниката, таҥаһа-саба, сэбэрэтэ, ырыаны тиэрдэр ис туруга улахан оруолу ылар. Оттон радионан кулгааххар эрэ эрэнэҕин. Онон «Этигэн Хомус» музыкальнай шоу буоларын быһыытынан бэйэтэ критерийдэрдээх. «Сыл бастыҥ толорооччута» номинация радио форматыттан таҕыста курдук көрөбүн. Бу шоуга ырыаһыт маастарыстыбатын, техникатын таһымын көрдөрө сатыыр. Ол сөп курдук. Онон 2007 сыл устата радиоҕа иһиллибит ырыаһыттар истэ үөрэммит ырыаларбытыттан ураты сценаҕа выигрышнай ырыалары толорорго дьулуһаллар. Онон быйыл тэрийээччилэр уонна ырыаһыттар бэйэлэрэ туруорсууларынан ордук сценаҕа көрөөччүгэ табыгастаах баһыйа тутуулаах айымньылар кытыннылар. Куолу элбэх. Ханнык баҕарар киһиэхэ бэйэтин төрөппүт оҕото саамай кыраһыабай, саамай өйдөөх. Ол курдук хас биирдии киһи бэйэтин ис иэйиитин үрдүктүк тутар уонна албыннатыан баҕарбат. Ол өйдөнөр. Ол иһин араас мөккүөр, бэйэтэ хайдах өйдүүрүн онтукатын өйдөтө, дакаастаһа сатыыра үксүүр. Саха ордук интеллектуальнай олоххо чугас, санаата сытар. Айар анала ис дьиҥэр. Баҕар ол иһин буолуо. Аны туран маннык баар - радио формата диэн. Виктория чааһынай тэрилтэ, үбү таһыттан киллэриммэт буоллаҕына эстэр. Онон ырыалар коммерческай уонна коммерческайа суохха арахсаллар. Маны аналитиктар үөрэтэн көрөллөр. Холобура, бу ырыа төһө элбэхтэ сакаастаныай, төһө үбү киллэриэй диэн? Үксүгэр боростуой тыллаах, матыыптаах ырыалар күннүүллэр. Син биир дьон үгүс баһыйар өттө итинник ырыалары сөбүлүүр. Ол иһин ыытааччылар маннык ырыалары соҥнуурга күһэллэллэр. Оттон коммерческайа суох, толкуйдатар, композиционнай хабааннаах ырыалар онуоха-маныаха диэри «полкаҕа ууруллаллар». Ити коммерция, бизнес сокуона. Ол иһин музыка для музыкантов диэн баар. Дьүүллүүр сүбэҕэ ханнык номинацияҕа кыайыылааҕы быһаарарыгар ордук мөккүөр тахсыбытай? Арыый тыҥааһыннаах түгэн Далаана уонна Ника икки ардыгар кыайыылааҕы быһаарыыга буолбута. Ол эрэн Ника баалынан чорбойбута. Өскөтүн балаһыанньа көҥүллүүрэ буоллар иккиэннэригэр да биэриэххэ сөп этэ. Мин санаабар, Ника быйыл олус эбиллибитэ, дьахтар киэбин ылыммыта, ис кыаҕа күүһүрбүтэ саҕалыырыгар интонативно кыратык сыыһан баран (баҕар монитор ырааҕыттан буолуон сөп) салгыы олус арыллан ыллаабыта дьон сүрүн сүүрэлэттэ, долгутта. Далаана олус күүстээх, инникилээх эдэр ырыаһыт. Этэҥҥэ сырыттаҕына Сахатын сиригэр эрэ буолбакка, тас дойдуларга улахан ситиһиилэниэн сөп. Фактура, куолас барыта баар. Никаҕа быйылгы конкурс сүрдээх күүстээх стимул буолуоҕа. Өссө арыллыа, саха ырыата сайдыытыгар аалсыһыыны таһаарыа. Уопсайынан, сүрдээх күүстээх, үчүгэй инникилээх ырыаһыт көлүөнэ өссө төгүл баарын биллэрдэ. Куоластааһын түмүгүн этэр кыахтааххын дуо? Мин санаабар наадата суох. Биһиги түһүлгэбит олохтоохторо номинациялары элбэтиэххэ сөп диэн этии киллэрэллэр. Холобур, профессиональнай жюри анал бирииһэ туспа буоллун диэн этэллэр. Ону таһынан, саамай элбэхтик сакаастаммыт ырыа, тэрийээччи бирииһэ, истээччилэр бириистэрэ. Эн санааҕар конкурс балаһыанньатын уларытар наада дуо? Бу бырайыак автордара дьон-сэргэ, дьүүллүүр сүбэ санааларын, этиилэрин көрөннөр, ырытаннар анал бириистэргэ, номинацияларга уларытыылары киллэриэхтэрин сөп буоллаҕа дии. Быйылгы «Этигэн Хомус» уопсай тэрээһинин хайдах сыаналыаҥ этэй? Үчүгэйинэн сыаналыыбын. Хас сыл аайы таҥас-сап, уот-күөс, сценография, режиссура тупсан иһэр. Ити үчүгэй. «Этигэн Хомус» 9-с төгүлүн ыытылынна. Билиҥҥи туругунан саха популярнай ырыатын саамай престижнэй конкурса буолар. Ол эрэн дьүүллүүр сүбэ быһаарыытын кытта сөпсөспөтөх көрөөччү-истээччи быйыл элбэх. Эмиэ интернеттэн: «Как говорится - все уже заранее подкупили! А если так и дальше будет продолжаться - то уж даже и боюсь заглядывать в будущее, никто уже не будет интересоваться Этигэн Хомусом, так как будут знать, что все уже заранее решено вышесидящими людьми шоу-бизнеса». Уонна чуолаан Аркадий Алексеев бөлөҕүн ырыаһыттара номинациялары ыллылар диэн интернет эйгэҕэ үгүс дьон бэлиэтээтэ. Манна эн туох диэн хоруйдуоҥ этэй? Өскөтүн сахалартан, бэйэбит дьоммутутуттан атын омук дьонноро туораттан дьүүллүүллэрэ буоллар, ким да туох да диэ суоҕа этэ. Тоҕо диэтэххэ биһиги менталитеппыт оннук. Туораттан кэлээччилэр өйдөрө-таһымнара ордук диэн, кинилэр баҕас сөпкө быһаараллар диэн. Оттон биһиги бэйэбит дьүүллүүр сүбэбитин, киэҥ туттар дьоммутун кинилэр быһаарыыларын кытта сөпсөспөт буола сатыыбыт. Тоҕо диэтэххэ бэйэбит дьоммут, истэрин-тастарын билэбит, күн аайы алтыһар, аалсар дьоннорбут. Дьүүллүүр сүбэ компетентнайа суох диэн санааны дьоҥҥо-сэргэҕэ соҥнооһун курдук көстөр. Күөн күрэс сокуонунан баалынан кыайбыт киһи ол кыайар, мөккүөр суох. Решение жюри обжалованию не подлежит. Аркадий Алексеев туһунан этэр буоллахха, эһиги санааҕытыгар, Аркадий Алексеев жюрига баара үчүгэй дуу, куһаҕан дуу? Куолу элбэх. Мин санаабар, ырыаһыт үлэлиэхтээх, элбэхтэ, дьаныардаахтык. Онно усулуобуйа тэриллиэхтээх. Маны ким тэрийэр? Аркадий Алексеев бу эйгэҕэ ылсыспыта олус үчүгэй, толорооччулар сүр баттатар, аптарытыаттаах киһини истэллэр. Аркадий Алексеев талааннаах оҕолору идэтийбит специалистартан сүбэлэтэн бэйэтин бөлөҕөр талар. Дьоҕурдара оннун буларыгар кыах биэрэр. Кини үлэлиир усулуобуйаны тэрийэр (аппаратура, транспорт, маршрут оҥоруута о.д.а) Көстүүмнэрин, репертуардарын ирдиир, хонтуруоллуур. Ити ырыаһыкка олус наада. Онон бу эйгэҕэ бэриниилээхтик дьарыктанар дьонтон саамай уһулуччулара. Ол туоһута көстөр. «Этигэн Хомус» номинаннарыгар, сахалыы ырыаны истээччилэргэ, сүгүрүйээччилэргэ эн баҕа санааҥ? Ырыа үөскүүр ылланаары, ырыаһыт - ыллаары. Маннык тэрээһиннэр элбэҕи биэрэллэр. Бииргэ алтыһыыга-аалсыһыыга иитиллии (заряд) үөскүүр. Тугу эрэ гыныахха, эһиилгигэ бэлэмнэниэххэ диэн санаа үүйэ-хаайа тутар. Ырыаҕа дьиҥнээх бэриниилээх киһи кэхтиэ-уостуо суохтаах. Өссө буолаары буолан идэтийии эйгэтигэр киирбит буоллаҕына. Дьоҕурга эгоист буолумуохха наада. Ханнык баҕарар айар киһи миигин өйдөөбөттөр, миигин ситэ сыаналаабаттар диир майгылаах. Ити сөп. Киһи ис туругун толору тириэрдии уустук. Ырыа үөскүүр дьолу дьоҥҥо бэлэхтээри. Миигин өйдөөбөттөр диэн ыһыктыныы айар дьоҕурдарын бэйэлэригэр хам баттааһын баар суол. Өскөтүн 10 киһитттэн саатар бииригэр Эн айымньыҥ тиийбит буоллаҕына ол аата ситиһии. Киһи оҕо туһугар, олох салҕанарын туһугар, кэнэҕэски сайдыы туһугар олоруохтаах. Оттон номинацияҕа тиксибэтэхтэр хомойумуохтарын наада. Бу шоу буоллаҕа дии, киһи ол кыайбытынан кээмэйдэммэт. Дьиҥнээх айар киһи ис дьиҥинэн төһөнү туһалааҕы айарынан, дьонун-сэргэтин туһугар бэриниилээҕинэн сыаналанар. Өскөтүн спортивнай күрэхтэһии аайы харчы, массыына курдук улахан сыаналаах бириистэр бэриллэр буоллахтарына биһи дьоммут статуэтка иһин, аат-суол иһин кытталлар. «Этигэн Хомуска» кыттаары ырыаһыттар эрдэттэн бэйэлэрин үптэригэр көстүүм тиктэрэллэр, музыка оҥоттороллор, антураж булуналлар. Бу буолар искусствоҕа патриотизм диэн, саха ырыата сайдыытыгар бэриниилээх буолуу. Маннык тэрээһиннэр тула элбэх кэпсэтии, ырытыы, мөккүөр куруук тахсар. Истээччилэр-көрөөччүлэр долгутуулаах сыһыаннара, хас биирдии ырыаһыкка сыана быһа сатааһыннара бу күөн күрэскэ болҕомто күүһүрбүтүн туоһулуур. Ити олус үчүгэй. Биһиги норуот сомоҕолоһуулаах буоламмыт маннык ырытыһыы, мөккүөр үөскүүр. Атын эбитэ буоллар наадыйыа суоҕа этибит. Оччоҕо сайдыы кэлиэ суоҕа этэ. Сахалар аҕыйахпыт, бэйэ бэйэбитин билсэрбит да бэрт. Ол да буоллар, сахалар ханна даҕаны киэн туттар дьоннордоохпут, ыччаттардаахпыт диир толору кыахтаахпыт. Хаһан баҕарар өйдүөххэ наада биһиги сүрүн сорукпут ырыаны сайыннарыы, ыччаттары идэтийии эйгэтигэр угуйуу. Кэпсэттэ СИНИЛЬГА Все материалы с раздела «Саайт ыалдьыттара» принадлежат автору проекта и могут быть использованы только с согласия автора. Все права на исходные аудиоматериалы принадлежат их авторам и владельцам. Аудиоматериалы предоставлены исключительно для ознакомительного прослушивания. |
Эһиги болҕомтоҕутугар «Этигэн Хомус» ырыа конкурсун дьүүллүүр сүбэтин бэрэссэдээтэлин, Саха Республикатын үтүөлээх артыыһын Алексей Васильевич Егоровы кытта конкурс түмүгүнэн кэпсэтии |
Нөрүөн-нөргүй буоллун биһиги саайтпыт ыалдьытыгар! Билигин эн ыалдьыт курдук киирдин. Бэлиэтэнэн киирдэххинэ бу сиртэн элбэҕи бэйэҕэр туһаныаххын сөп.
Майгынныыр сонуннар: |
« Төттөрү
Ырытыылар
